Hechting, hersens en kinderopvang

In het nieuwe boek 'Wat doen we met de baby' stelt psychologe en onderzoekster Marilse Eerkens dat Nederlandse crèches niet in staat zijn om baby’s de zorg te bieden die ze nodig hebben. Enerzijds omdat de kwaliteit in het algemeen de laatste jaren sterk is gedaald. Anderzijds omdat er te weinig Pedagogisch werkers per kindaantal ingezet worden. De medewerksters moeten daarnaast ook nog een heleboel andere klusjes tussendoor doen. Dit gaat allemaal van de tijd af die zij aan de baby's behoren te besteden. Er is daarom te weinig individuele zorg en aandacht.

Aandacht, lichamelijke nabijheid en communicatie is, zoals inmiddels algemeen bekend, noodzakelijk voor een goede hechting. Maar, zo geeft deze psychologe aan, ook voor de hersenontwikkeling. Baby's worden geboren met zo'n twintig procent van de hersencapaciteit. De rest ontwikkeld zich in de eerste drie levensjaren. Dat doen de hersenen op basis van de informatie die zij uit de omgeving halen en is dus gebaseerd op de zorg die zij krijgen. Dit is een slim trucje van de natuur want zo raakt ieder kind optimaal afgesteld op zijn of haar omgeving. Een omgeving met responsieve verzorgers is hierbij van groot belang. Wanneer er weinig tijd is voor de baby is er automatisch weinig interactie met de omgeving. Denk hierbij aan het niet tijdig reageren wanneer een baby huilt. Te weinig communiceren met een baby en te weinig fysieke nabijheid zoals knuffelen, aaien of simpelweg op schoot zitten. De stresswaarden van de baby worden hoger wanneer zij veel alleen zijn. Deze waarden zijn in een recent onderzoek gemeten en hieruit is gebleken dat baby's in de kinderopvang hogere stresswaarden hebben. Dit kan onder andere zorgen voor angststoornissen, minder stressbestendige kinderen, meer agressie bij jongens en meer angst bij meisjes.

Naast de hersenontwikkeling en de stress zijn de vele personen waarmee een kind te maken krijgt in de gemiddelde opvang niet bevorderlijk voor de hechting. Kinderen hebben, wanneer zij niet bij de ouders zijn, een vaste verzorger nodig waaraan ze zich kunnen hechten. Dat is in de kinderopvang niet haalbaar met de verschillende diensten, vrije dagen en personeelswisselingen. Een kind wat niet goed gehecht is kan hier later veel last van krijgen. Zij hebben bijvoorbeeld een grotere kans op verschillende gedragsproblemen.

Maar wat doen we hier nu aan? De schrijfster stelt dat een vast gezicht en veel contact op verschillende niveaus zorgt voor een goede hechting. Je kunt hierbij denken aan opa en oma of andere 'familie/stamleden' die op vaste dagen oppassen. Omdat niet iedereen deze mogelijkheid heeft pleit ze voor het uitbreiden van het ouderschapsverlof. Wat nodig is aangezien Nederland volgens Unicef tot de landen in Europa behoort waar het verlof het slechtst geregeld is.

Wat fijn voor alle baby's dat er steeds meer erkend wordt dat hechting, lichamelijk contact en oprechte aandacht zo ontzettend belangrijk zijn. Nu is het wachten op de nodige veranderingen in de kinderopvang, het ouderschapsverlof en de manier waarop we naar kinderen kijken. Ik ga het boek zeker lezen.

Een interview met de schrijfster kun je na 17.30 minuten hier beluisteren en een televisie interview is te zien bij Moraalridders. Een boek wat al eerder is verschenen en ook over de hersenontwikkeling gaat is 'Waarom liefde zo belangrijk is' van Sue Gerhardt. Eigenlijk verschilt de inhoud niet zoveel. Al gaat het boek van Sue Gerhardt volgens mij wat dieper op de hersenontwikkeling in. Wat doen we met de baby bevat dus 'oude' kennis. Maar blijkbaar was het nodig dat er eerst een Nederlands boek verscheen voordat dit de kranten, radio en televisie haalde.

Liefs MamaNatuurlijk